YUNT, yazın bilimci ve sanat kuramcısı Zeynep Sayın tarafından hazırlanıp sunulan “İmgenin Onuru” başlıklı podcast yayınının on birinci bölümünde yazar Sema Kaygusuz’u konuk etti. Bölüm, Kaygusuz’un yapıtlarındaki imgelerden hareketle gündelik hayatı kuşatan ataerkil kültürden cinsiyetçilik ve zorbalığın sinir uçlarına uzanarak tahakküm ilişkilerine itirazı seslendirmenin yollarını aradı.
Farklı dillerde okurla buluşan, 2016 yılında Yunus Nadi Roman Ödülü’ne layık görülen “Barbarın Kahkahası” (2015) başlıklı romanı odağına alan konuşmada Kaygusuz, romanın geçtiği Mavi Kumru Moteli’nde her gün idrarla karşılaşılmasından yola çıkarak tiksinmenin “terbiye etmek” ve “yönetmek” için araçsallaştırıldığına dikkat çekti. Hijyenin örgütlenmesinin “güvenlikçi” ve “korku dolu” bir toplum yaratmada kullanıldığını vurgulayan yazar, tiksinmenin ötekileştirmeyle ilişkisine değinerek toplumun dışında bırakılmak istenen grupların “tiksinç nesnelere dönüştürülmesi”nden söz etti. Romanında da patriyarkanın “öteki” olarak tanımladıklarına yönelttiği şiddetten doğan mizojiniyi, cinsiyetçiliği, homofobiyi ve türcülüğü gözler önüne seren Kaygusuz, yaşanan gündelik olaylar ile toplumsal bilinçdışının ilişkilenme biçimlerini deşifre etti.
Romandaki motelin idrarla kirletilmesini bir tür “barbar hareketi” olarak nitelendiren Kaygusuz, katliamlarla örülü bir tarihin ağırlığıyla bastırılmış duyguları gün yüzüne çıkaran idrarın şifalandırıcı etkisini hatırlattı. “Şifacı bir barbar” olma isteğini ifade eden yazar, toplumda “zihinsel yamyamlık” hüküm sürerken barbarlığı olumladığını ifade etti. İdrardan tiksinmenin kışkırtıcılığının “devrim” niteliğinde olabileceğini belirten Kaygusuz, onuru savunmak için “güzelliğe ihtiyaç duyma eğilimi”ni reddettiğini ifade etti.
Yapıtlarındaki hayvan imgelerinin kolektif bellekteki izdüşümlerine değinen ve yeryüzündeki tüm canlıların varlığını kutsayan Kaygusuz, varoluşu insanla sınırlı olarak düşünmeye mesafeli olduğunu ifade etti:
“Kendi ekolojik varlığımızı, canlı varlığımızı, epigenetik varlığımızı sırf insan olmaya indirgiyor olabilir miyiz diye bir kuşkum var. Çünkü zannediyorum ya da belki de umut ediyorum ki hafızamızda bir bakteri olduğumuzu, bir yosun olduğumuzu da anımsayan, dilsiz olduğumuzu da anımsayan, hücre düzeyinde bir can parçası olduğumuzu ya da bir mineral olduğumuzu anımsayan bir sinir ucu olmuş olması lazım. Yoksa niye merak edelim?”
“İmgenin Onuru” başlıklı podcast yayını her cumartesi yeni bölümüyle dinleyicilerle buluşacak. “İmgenin Onuru”nu Spotify ve Apple Podcast üzerinden dinleyebilirsiniz.
Yapım: YUNT
Hazırlayan ve Sunan: Zeynep Sayın
Podcast Yürütücüsü: Esra Ece Kuleci
Stüdyo: Postane Production
Fotoğraf: Postane Production
Özgün Müzik ve Post Prodüksiyon: Bilgehan Turgut
Grafik Tasarım: Dilara Sezgin
Sema Kaygusuz Hakkında:
Sema Kaygusuz (d. 1972, Samsun) ilk ve orta öğrenimini babasının görevi dolayısıyla gittikleri; Gaziantep, Kars ve İzmir gibi şehirlerde okudu. Gazi Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü’nden mezun oldu. Üniversite yıllarında tiyatro ve oyunculukla yakından ilgilendi. Sandık Lekesi (2000) adlı öykü kitabıyla 2000 Cevdet Kudret Edebiyat Ödülü, Barbarın Kahkahası (2015) adlı romanıyla 2016 Yunus Nadi Roman Ödülü gibi ödüllerin sahibi oldu. Yazar, İstanbul’da yaşamakta ve yazı çalışmalarını sürdürmektedir.
Zeynep Sayın Hakkında:
Zeynep Sayın (d.1961, İstanbul) yazın bilimci ve sanat kuramcısıdır. İstanbul’da ve Salzburg’da Alman edebiyatı, sanat tarihi ve felsefe okudu. İstanbul’da, Mardin’de, Viyana’da, Leipzig’de ve Linz’de çeşitli üniversitelerde çalıştı. Mithat Şen ve Bedenyazısı (Kaknüs, 1999), Noli me tangere (Kaknüs, 2000), İmgenin Pornografisi (Metis, 2003), Kötülük Cemaatleri (Tekhne, 2016), Ölüm Terbiyesi (Metis, 2018) ve Çizginin Boşluğu (2024) adlı kitapları vardır.
YUNT Hakkında:
Muratcan Sabuncu tarafından kurulan ve Sultanbeyli’de bulunan YUNT, kâr amacı gütmeyen bir sanat ve etkileşim alanıdır. Sanat danışmanlığını Sergen Şehitoğlu’nun, akademik danışmanlığını ise Prof. Dr. Eva Şarlak’ın üstlendiği YUNT, toplumun sanatsal etkinliklerle karşılaşma olanaklarını artırmayı amaçlamaktadır. Sergi ve etkinliklerin yanı sıra eğitim programı ve desteklediği yayınlar ile temas ettiği kişilerin dünya ile yeni duyusal ilişkiler kurmasına imkân tanımaktadır.
Mekânın sunduğu deneyim ve etkileşim olanakları ile toplumsal değişim potansiyellerinin çoğalmasına yardımcı olmayı hedeflemektedir.
YUNT, etkinlik programı ve teşvik politikası ile sanat üretimini ve entelektüel düşünceyi destekler.
Adres:
Hasanpaşa Mahallesi
Fatih Bulvarı No: 33, 34920
Sultanbeyli/İstanbul
İletişim:
https://www.yunt.art/ | info@yunt.art