“ÜRETİCİ HER LİTREDE ZARAR EDİYOR, BU SÜRDÜRÜLEBİLİR DEĞİL”

Yeniden Refah Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Doğan Bekin, Türkiye’de süt üreticilerinin giderek artan maliyetler karşısında ayakta kalamaz hale geldiğini belirterek, çiğ süt fiyatlarının acilen yeniden belirlenmesi talebiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne yazılı soru önergesi sundu.

Bekin, Anayasa’nın 98’inci ve TBMM İçtüzüğü’nün 96’ncı maddeleri kapsamında Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması istemiyle verdiği önergede, süt sektöründe yaşanan yapısal krizin yalnızca üreticiyi değil; gıda güvenliğini, kırmızı et arzını, sanayi üretimini ve kırsal refahı tehdit ettiğini vurguladı.

MALİYET 23,77 TL – FİYAT 19,60 TL: HER LİTREDE ZARAR

Doğan Bekin, Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD) tarafından açıklanan kasım ayı verilerine dikkat çekti. Buna göre, 1 litre çiğ sütün üretim maliyetinin 23,77 TL’ye yükseldiğini, buna karşın Ulusal Süt Konseyi tarafından belirlenen referans fiyatın 19,60 TL’de kaldığını hatırlattı.

Bu tablonun, üreticinin sattığı her 1 litre süt başına ortalama 4,17 TL zarar etmesi anlamına geldiğini belirten Bekin, maliyet–fiyat dengesinin açık şekilde üretici aleyhine bozulduğunu ifade etti.

“BU SADECE SÜT MESELESİ DEĞİL, GIDA GÜVENLİĞİ MESELESİDİR”

Önergesinde süt üretimindeki gerilemenin zincirleme etkilerine dikkat çeken Bekin, süt sektörünün;

• Gıda sanayisi

• Yem sektörü

• Veterinerlik hizmetleri

• Lojistik ve kırsal istihdam

başta olmak üzere geniş bir ekonomik yapıyı doğrudan etkilediğini vurguladı.

Süt üreticisinin mevcut koşullara uzun süre dayanmasının mümkün olmadığını belirten Bekin, bu sürecin hayvanların elden çıkarılması, dolayısıyla kırmızı et arzının daralması sonucunu doğuracağı uyarısında bulundu.

“Süt üretimi sürdürülemez hale gelirse, zaten erişilmesi zor olan kırmızı et fiyatları daha da yükselir. Bu kaçınılmaz bir sonuçtur.”

TARIM DESTEKLERİ – FAİZ GİDERLERİ KIYASI DİKKAT ÇEKTİ

Doğan Bekin, Türkiye’de tarımın stratejik önemine rağmen bütçe önceliklerinin yanlış belirlendiğini ifade ederek çarpıcı bir karşılaştırmaya yer verdi.

• Tarımsal destekleme ödeneği: 167,6 milyar TL

• Faiz ödemeleri için ayrılan kaynak: 2 trilyon 741,7 milyar TL

Bu tabloyu “ülkenin üretimden uzaklaştığının somut göstergesi” olarak değerlendiren Bekin, gelişmiş ülkelerin tarımı sübvanse ederek gıda güvenliğini sağladığını, Türkiye’nin ise üreticiyi piyasa koşullarıyla baş başa bıraktığını ifade etti.

“TALEP EDİLEN FİYAT REFAH DEĞİL, ZORUNLULUKTUR”

Bekin, çiğ süt için talep edilen fiyat artışının bir refah beklentisi olmadığını özellikle vurguladı. Bunun sürdürülebilir üretimin asgari şartı olduğunu belirten Bekin, fiyatların güncellenmemesi halinde üretim zincirinin kopacağını ifade etti.

“Süt üretimi aksarsa yalnızca üretici değil; tüketici erişimi, sanayi üretimi ve kırsal yaşam da ağır darbe alır.”

BAKANA YÖNELTİLEN 7 KRİTİK SORU

Doğan Bekin, Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı’dan şu başlıklarda net yanıtlar talep etti:

1. Güncel koşullarda 1 litre çiğ süt üretim maliyeti Bakanlık tarafından hesaplanmakta mıdır, hesaplanıyorsa bu maliyet nedir?

2. Ulusal Süt Konseyi’nin 19,60 TL’lik referans fiyatının revizyonuna yönelik bir çalışma var mıdır?

3. Yüksek girdi maliyetlerini düşürmeye yönelik yeni bir destek programı planlanmakta mıdır?

4. Üreticinin sattığı 1 litre sütle en az 1,5 kg yem alabilmesini sağlayacak bir fiyat dengesi için düzenleme var mıdır?

5. Son beş yılda sütçü işletme sayısı, sağılan inek sayısı ve damızlık inek sayıları kaçtır?

6. Sütçü işletmelerin artırılması ve üretici yaş ortalamasının düşürülmesine yönelik özel teşvikler bulunmakta mıdır?

7. Çiğ süt referans fiyatına uymayan alıcılara yönelik denetim ve yaptırım uygulanmakta mıdır?

SÜT SEKTÖRÜ İÇİN KRİTİK EŞİK

Bekin’in önergesi, süt üretiminde gelinen noktanın artık alarm verdiğini ortaya koyarken, gözler Tarım ve Orman Bakanlığı’nın vereceği yanıtlara çevrildi. Sektör temsilcileri, fiyat ve destek politikalarında acil adım atılmaması halinde üretimden kopuşun hızlanacağı görüşünde birleşiyor.