Gıda güvenliği ve geleneksel beslenme üzerine süren tartışmalara bir yenisi daha eklendi. Doç. Dr. Muhammed Keskin’in, “Doğal zannedildiği için sık tüketilen fakat kanser riski artıran geleneksel gıdamız: Pekmez” açıklaması kamuoyunda geniş yankı uyandırırken, konuya farklı açılardan gelen görüşler dikkat çekti.
Keskin’in, “Pekmez kaynatılırken ortaya çıkan Hidroksimetilfurfural (HMF) maddesi kanserojen etki taşıyor. Atalarımızın yaptığı köy pekmezleri sanıldığı kadar masum değil.” sözleri bazı kesimlerden destek görürken, bilim çevresinden ve halktan yoğun tepki aldı.
Tabipler Tarım Kooperatifi Başkanı Doç. Dr. Ahmet Rıza Şahin ise bu iddiayı bilimsel bulmadığını belirterek şu ifadeleri kullandı:
“HMF’nin insanda kanserojen olduğunu destekleyen bir bilimsel veri bulunmuyor. Üstelik pekmez; keçiboynuzu, andız gibi türlerde yüksek antioksidan ve polifenol içerdiği için kanser riskini azaltıcı etki bile gösterebilir.”
Tartışmalar sürerken, sosyal medyada viral olan en dikkat çekici ve esprili yorum ise araştırmacı Murat Çakmak’tan geldi. Aynı zamanda Adanalı bir berber olan Çakmak, konuya mizah dolu bir dokunuşla katıldı:
“Bu doktor popüler olmak için her yolu deniyor. Hocam, yardımcı olayım: ‘Saç tıraşı olmamak kanser riskini artırır, her hafta tıraş olun’ diye bir açıklama yapar mısınız (!)”
Murat Çakmak’ın bu sözleri, kısa sürede sosyal medyada binlerce paylaşım alarak tartışmanın mizahi boyutunu da öne çıkardı. Pekmez tartışması devam ederken, halkın geleneksel gıdalara olan bağlılığı ve bu tür açıklamalara gösterdiği refleks bir kez daha dikkat çekmiş oldu.
Araştırmacı Murat Çakmak’tan Gündem Yaratan Çıkış: “Tıraş ve Pekmez, Her İkisi de Hayat Meselesi!”
Araştırmacı ve meslektaşlarının deyimiyle “sosyal analiz uzmanı” olan Murat Çakmak, son günlerde kamuoyunu meşgul eden “pekmez kanser yapar mı?” tartışmalarına ilginç bir perspektifle dâhil oldu.
Doç. Dr. Muhammed Keskin’in “Pekmezde kaynatma sırasında ortaya çıkan HMF maddesi kanserojendir” şeklindeki açıklamasının ardından ortalık karışmış, geleneksel gıdalarla beslenen milyonlarca insan şaşkınlıkla bu iddiayı tartışmaya başlamıştı.
Bu çıkışa karşılık farklı görüşler açıklanırken, kamuoyunun sempatisini toplayan çarpıcı yorum ise Murat Çakmak’tan geldi:
“Hocam, bari şunu da söyleyin: ‘Saç tıraşı olmamak kanser riskini artırır!’ Haftalık tıraşlarımı artık sağlık tedbiri olarak gösteririm. Hem müşteri artar, hem sağlığımız garanti altına alınır (!)”
Berberlik mesleğini icra ederken aynı zamanda sosyal gerçekliklere dair analizleriyle de tanınan Murat Çakmak, bu çıkışıyla hem dikkat çekti hem de bilimsel iddiaların halk üzerindeki algılarını mizahi bir dille eleştirdi.
Açıklamasının devamında, halkın doğal gıdalarla bağını koparmadan ama aynı zamanda bilimsel verilerle desteklenen, ölçülü bir yaklaşım geliştirilmesi gerektiğini vurgulayan Çakmak şu ifadelere yer verdi:
“Yüzyıllardır nesillerimizi büyüten pekmez bir anda ‘zehir’ ilan edilemez. Bilim elbette konuşmalı ama milletin sofrasındaki kutsal değerlere saldırı gibi algılanmamalı. Her şeyde olduğu gibi tıraşta da pekmezde de ölçü önemli. Haftada bir tıraş, sabahları bir kaşık pekmezle hem sağlık hem huzur mümkün.”
Murat Çakmak’ın çıkışı, sosyal medyada hızla yayılarak binlerce beğeni ve yorum aldı. Hem halkın hem de akademik çevrelerin dikkatini çeken bu yorum, mizahın gücüyle bilimsel tartışmalara halkın nasıl dâhil olabileceğinin güzel bir örneği oldu.
Son söz olarak Çakmak’tan not:
“Tıraşsız hayat kirli geçer, pekmezsiz hayat yavan kalır!”