Mercanev, Ayvalık’ta Ömercan Şamlı’nın anısına açılıyor!

Ayvalık Zekibey Mahallesi’nde yer alan Mercanev, fotoğraf sanatçısı ve belgeselci Ömercan “Mercan” Şamlı’nın anısını yaşatmak ve üretimlerini geleceğe taşımak amacıyla ailesinin ve arkadaşlarının destekleriyle 17 Eylül’de kapılarını açıyor.

Açılışta, Mercan’ın analog çekimlerinden oluşan  “Yorgunlar” serisinden ve diğer fotoğraflarından bir sergi izleyiciyle buluşacak. Mekânda yıl boyunca film gösterimleri, atölyeler ve buluşmalar düzenlenecek; herkese açık bir kütüphane, bir anı odası ve küçük bir kafe yer alacak.

Mercanev, çalışmalarıya, eserleriyle, onu yaşatacak olanlarla, yaşayan bir ev olarak açılıyor.

Anı evi, kütüphane, galeri, atölye ve cafe olarak hizmet sunacak olan Mercanev’de, ona ait yazılı ve görsel hatıralar sergilenecek ve her yıl yapılacak anma etkinlikleri kapsamında analog fotoğraf yarışması düzenlenecek. Video, belgesel film, sinema ve fotoğraf alanlarında çalışmalar yürütecek olan Mercanev, süreli sergiler, film gösterimleri, söyleşiler, sinema ve fotoğraf eğitimleri gerçekleştirecek, analog fotoğrafçılar için ise karanlık oda olanağı yaratacak. Mercan’ın video kolektiflerinde yer almasından hareketle bir video kolektifi oluşturulacak. Bunun yanı sıra diğer sanat etkinliklerine alan açarak, kolektif çalışmalara imkan yaratacak, farklı kurumlarla beraber ortaklaşa işler için çabalayacak.

Program danışmanlığını sanat tarihçisi ve küratör Nazlı Pektaş üstleniyor. Mercan Ev’in koordinasyonu Özgül Altuntaş Süsem ve Turgay Süsem tarafından yürütülüyor. Açılış sergisinin küratörleri ise Ece Balcıoğlu ve Doris Hason Olgun. Film günlerinin koordinatörlüğünü ise Çınar Koçgiri yapıyor.

Mercan’ın Gözünden

Mercan (Ömercan Şamlı, 1989–2024), İstanbul doğumlu fotoğraf sanatçısı ve belgeselcidir. Sanatçı son yıllarda ismindeki “Ö” harfini bilinçli olarak düşürerek “Mercan” adını kullanmaya başladı. Bu tercihi doğrultusunda onu Mercan adıyla anıyoruz.

Koç Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden mezun olduktan sonra 2013’te İz TV’de kamera asistanlığı ve görüntü yönetmenliği yaparak görsel üretime adım attı. Tarlabaşı’nda kentsel dönüşümü konu alan Rantİstanbul projesi, Almanya’da göç ve sınır geçişlerine odaklanan Fluchtwege ve Highways and Exits gibi uluslararası belgesel projelerinde yer aldı.

Berlin’de video kurgu eğitimi aldığı süreçte Leftvision Video Kolektifi ve Artıkişler ile çalıştı; bak.ma arşiv koleksiyonlarının Amsterdam Sosyal Tarih Enstitüsü’nde kataloglanmasına katkıda bulundu. Özellikle 2018 sonrasında Ayvalık, Berlin, Midilli ve İstanbul gibi şehirlerde video ve fotoğraf üretimini sürdürdü. Kurgu, arşiv ve belgesel pratiğini buluntu görüntüler, sahadan kayıtlar ve siyasal hafızaya dair denemelerle genişletti.

Video işlerinden öne çıkanlar arasında Benjamin’in Bavulları, Yüzlerle Konuşmak, 1 veya 2 Tuğla, Hiç Yoktan İyidir, Emek Karşıtı Manifesto ve Koronadan Kaçış Manifestosu yer alır. 2020’de Berlin Senatosu “Weltoffenes” Sanatçı Bursu’na layık görüldü. Aynı yıllarda analog siyah-beyaz fotoğrafa yönelerek, İstanbul’un gündelik sokak sahnelerini filmli makinasıyla belgeledi; üretimlerini “analog makinanız ayağınıza geldi” adlı Instagram hesabında paylaştı.

Sanatçı, üretimlerinde gösterişten uzak, etik bir mesafe kuran, ölçülü ve sade bir anlatımı benimsemiştir. Belgesel, fotoğraf ve arşiv alanlarını birlikte düşünerek, görsel hafıza ve kolektif mücadele üzerine yoğunlaşmıştı.

Mercan Aralık 2024’te Tayland’da yaşamını yitirdi.

Mercan vizörden bakmayı severdi; dünyayı sessiz, dikkatli ve kendi kadrajından anlamaya çalışırdı. Fotoğraflarında gündeliğin küçük izleri, ölçülü bir ritim ve gösterişten arınmış bir anlatımı öne çıkarırdı. Kısa filmlerinde de aynı özen göze çarpar: yalın kurgu, etik bir mesafe ve tutarlı bir tempo oluşturudu.

Mercanev’in programı da bu yaklaşımı referans alıyor; küçük ölçekli buluşmalar, arşiv temelli gösterimler ve ortak düşünmeyi odağa alan çalışmaları bir araya getiriyor.

Mercan’ın video seçkisi için: vimeo.com/distile

Kütüphane ve Bağış Çağrısı

Mercan Ev’in kütüphanesi, sinema, video ve fotoğraf üzerine çalışan herkesin kullanımına açık. Koleksiyonu büyütmek amacıyla bu alanlara dair kitap bağışları kabul ediliyor.

Bağış ve iletişim için: @mercanevayvalik

Takipte Kalın

Açılış programı ve etkinlik takvimi için: @mercanevayvalik (Instagram)

Mail:  mercanevayvalik@gmail.com

Adres: Zekibey Mahallesi, Zafer Sokak Numara:19 Ayvalık/Balıkesir