Bursa Büyükşehir Belediyesi, Bursa Kent Konseyi, Osmangazi Kent Konseyi ve Yeni Kuşak Köy Enstitüleri Derneği (YKKED) Bursa Şubesi iş birliğiyle düzenlenen “Eğitimde ve Kültürde Çözüm: Köy Enstitüleri” panelinde, YKKED Bursa Şube Başkanı Jülide Akköprü yaptığı kapsamlı değerlendirmeyle dikkat çekti. Akköprü, köy enstitülerinin yalnızca geçmişte kalmış bir eğitim modeli değil; günümüzün derinleşen eğitim, kültür ve toplumsal eşitsizlik sorunlarına güçlü bir referans ve çözüm kaynağı olduğunu vurguladı.
Atatürk Kültür Merkezi Merinos Yerleşkesi’nde yoğun katılımla gerçekleştirilen panelde konuşan Akköprü, Türkiye’de eğitim sisteminin uzun süredir eşitsizlik, nitelik kaybı ve üretimden kopukluk sorunlarıyla karşı karşıya olduğunu belirterek, köy enstitülerinin bu sorunlara karşı bütüncül ve toplumcu bir yaklaşım sunduğunu ifade etti. Akköprü, köy enstitülerinin temel felsefesinin “ezbere değil, üreterek öğrenme” olduğunu hatırlatarak, bu modelin bireyi yalnızca akademik açıdan değil; kültürel, sanatsal ve toplumsal yönleriyle de geliştirdiğini dile getirdi.
“Köy enstitüleri, kırsal kalkınmayı eğitimle birleştiren özgün bir Cumhuriyet projesidir” diyen Akköprü, bu kurumların yalnızca öğretmen yetiştirmediğini; aynı zamanda aydınlanmacı, sorgulayan, toplumsal sorumluluk bilinci yüksek yurttaşlar yetiştirdiğini vurguladı. Enstitü mezunlarının bulundukları bölgelerde kültür-sanat faaliyetlerinden tarımsal üretime, kooperatifçilikten halk sağlığına kadar pek çok alanda öncü rol üstlendiğini belirten Akköprü, bu yönüyle köy enstitülerinin Cumhuriyet’in en güçlü toplumsal dönüşüm hamlelerinden biri olduğunu söyledi.
Günümüzde eğitim politikalarının piyasacı ve sınav odaklı bir yapıya sıkıştığını ifade eden Akköprü, çocukların ve gençlerin yeteneklerini keşfetmelerine olanak tanımayan bu anlayışın, toplumsal yaratıcılığı ve üretkenliği körelttiğini belirtti. Köy enstitülerinin ise tam tersine, öğrenciyi merkeze alan, doğayla, yaşamla ve toplumla bağ kuran bir eğitim anlayışı sunduğunu dile getirdi.
YKKED Bursa Şube Başkanı Jülide Akköprü, dernek olarak amaçlarının köy enstitülerini nostaljik bir anı olarak değil, çağdaş eğitim tartışmalarına ışık tutan canlı bir düşünce ve model olarak topluma anlatmak olduğunu ifade etti. Bu doğrultuda Bursa’da düzenlenen panelin, özellikle genç kuşakların köy enstitülerini doğru kaynaklardan tanıması açısından büyük önem taşıdığını vurguladı.
Akköprü, konuşmasının sonunda, laik, bilimsel, kamucu ve üretim odaklı eğitimin yeniden güçlendirilmesi gerektiğine dikkat çekerek, köy enstitülerinin felsefesinin bugünün koşullarına uyarlanarak yeniden tartışılmasının Türkiye’nin geleceği açısından bir zorunluluk olduğunu ifade etti. Panelin gerçekleşmesine katkı sunan kurumlara ve yoğun ilgi gösteren Bursalılara teşekkür eden Akköprü, benzer etkinliklerle köy enstitüsü mirasını yaşatmaya devam edeceklerini söyledi.

