Doktor mu, Yapay Zekâ mı? Sağlıkta Yeni Dönemin Ayak Sesleri

Araştırmacı yazar Murat Çakmak’ın kaleminden…

Son zamanlarda sağlık sektöründe dikkat çeken bir değişim yaşanıyor. Geçtiğimiz günlerde bir arkadaşım bana şöyle bir itirafta bulundu:
“Artık doktora gitmiyorum, acil bir durum olmadıkça gerek duymuyorum.” Sebebini sorduğumda ise verdiği yanıt oldukça şaşırtıcıydı:
“Yapay zekâya soruyorum.”

Arkadaşımın durumu, teknoloji ve sağlık arasındaki ilişkinin nasıl hızla değiştiğine dair ilginç bir örnek sunuyor. Alerjisi nedeniyle yapay zekâya başvurmuş, doğal tedavi önerilerini almış ve ardından eczaneye giderek bir ürün almış. Eczacı da önerilen tedaviyi onaylamış ve herhangi bir reçeteye gerek kalmadan çözümünü bulmuş. Hatta önerilen ürünün fiyat farkını bile konuşmuşlar: “Reçete yazdırırsan 30 TL, eczaneden direkt alırsan 80 TL olurdu,” demiş arkadaşım. Sonuçta, tedavi işe yaramış ve problem çözülmüş.

Bu tür deneyimler, aslında sağlık sisteminin geldiği noktayı özetliyor. Birçok kişi, sağlık hizmetlerine erişimde kolaylık ve hız arayışı içinde ve teknoloji bu talepleri karşılamada önemli bir rol oynamaya başlıyor. Doktor mu, yapay zekâ mı sorusunun yanıtı ise her geçen gün daha belirsizleşiyor.

Yapay Zekâ ve Sağlık: Yeni Bir Dönemin Başlangıcı

Yıllardır sağlıkta teknoloji kullanımının artacağına dair uyarılar yapılıyordu. Artık o dönemin kapıları açılmak üzere. Özellikle genel cerrahi gibi müdahale gerektiren branşlar dışında, yapay zekânın birçok alanda doktorların rolünü devralacağı bir gerçek. Aile sağlık merkezlerinde, hekimlerin yoğunluk nedeniyle yalnızca birkaç dakikada hastalarına bakmak zorunda kaldığı ortamlarda, yapay zekâ destekli sağlık uygulamalarına geçişin halk tarafından sanıldığı kadar zor olmayacağı görülüyor.

Elon Musk, yıllar önce bir videoda robotların hastalarına bakacakları, ambulansları sürecekleri ve hastayı evinden alıp hastaneye götürecekleri bir gelecekten bahsetmişti. O videonun başına ise “YES” (Evet) yazmıştı. Bugün, bu vizyonun gerçeğe dönüşmeye başladığını görmek hiç de uzak değil. Yapay zekâ, sağlık sektörünün birçok alanında hastalarla etkileşime giriyor ve süreçlerin bir parçası haline geliyor.

Doktorların Değişen Rolü ve Halkın Yapay Zekâya Yönelmesi

Bugün birçok doktor, yoğunluk ve zaman kısıtlamaları nedeniyle hastalarını elle muayene etmek yerine, tahlil sonuçları ve görüntüleme raporları üzerinden hastalarını değerlendiriyor. Özellikle bazı tıbbi bölümlerde, doktorlar aynı anda birkaç hastaya bakmak zorunda kalıyor. Ortopedi gibi bazı alanlarda ise hastaların çoğu zaman yalnızca “Röntgene bak, MR’a bak, yönlendir…” gibi standart bir işlemle karşılaşıyor. Hızlı ve etkili bir tedavi sağlanmaya çalışılırken, bu süreçlerde hasta ile doktor arasındaki birebir ilişki çoğu zaman zayıflıyor.

Bu durumda, halkın yapay zekâ kullanımına yönelmesi şaşırtıcı değil. Tahlil sonuçları, röntgenler, hatta hastaların kendi fotoğraflarını dahi yapay zekâya yükleyip, çeşitli analizler ve yorumlar alıyorlar. Birçok insan, ilk başta doktorlarına danıştıktan sonra aynı soruları yapay zekâya soruyor. Çünkü yapay zekâ, genellikle daha uzun ve detaylı açıklamalar yapıyor, önerilerini daha anlaşılır şekilde sunuyor. Üstelik, ister ilaç ister doğal tedavi yöntemi önerisi olsun, bazen daha tatmin edici sonuçlar alabiliyorlar.

Yapay Zekâ ve Sağlık Sistemi: Eleştiriden Daha Fazlası

Bu noktada asıl mesele doktorları eleştirmek değil. Sorun, mevcut sağlık sisteminin kendisinde yatıyor. Eğer bir doktora “Şu kadar günde şu kadar hastaya bakacaksın” denirse, sonuçta doktor odaları da birer koşturmaca ve kalabalık haline gelir. Sağlık hizmeti verilirken, hız, yoğunluk ve zaman kısıtlamaları devreye girer. Bu da hastaların daha çok teknolojiye başvurmalarına yol açar. Bu yüzden sağlıkta robotik ve yapay zekâ destekli bir döneme geçiş, toplum için düşündüğümüz kadar zor olmayabilir. Aksine, insanlar için daha anlaşılır, daha erişilebilir ve bazen daha güvenilir bir seçenek haline gelebilir.

Sonuç: Sağlıkta Yeni Bir Dönem Başlıyor

Yapay zekâ, sağlık hizmetlerinin geleceğinde önemli bir yer tutmaya aday. Gelişen teknolojiyle birlikte, özellikle hasta ile doktor arasındaki etkileşimin hızlandığı ve derinleştiği bu yeni dönemde, insanların yapay zekâ desteği alması artık şaşırtıcı olmaktan çıkıyor. Yapay zekâ, sağlıkta hız, doğruluk ve erişilebilirlik anlamında büyük bir potansiyele sahip. Gelişen teknolojilerle birlikte, sağlık sisteminin yapay zekâ ile dönüşmesi, toplumun beklentilerini karşılamak adına önemli bir adım olabilir.

Sonuçta, tıbbın geleceği sadece doktorlarla değil, yapay zekâ ile şekilleniyor. Bu değişim sürecine uyum sağlamak, hem sağlık profesyonelleri hem de hastalar için kaçınılmaz bir gereklilik haline geliyor.