Kurakçıl Peyzaj ve Su Yönetimi Paneli Bursa’da Düzenleniyor…

İklim değişikliğinin etkilerinin Türkiye genelinde her geçen gün daha belirgin hale geldiği bir dönemde, su kaynaklarının azalması, yağış rejimindeki düzensizlik ve artan sıcaklıklar yerel yönetimlerin öncelikli gündemi haline geldi. Cumhurbaşkanlığı tarafından geçtiğimiz ay yayımlanan “Kurakçıl Peyzaj Kararnamesi” ise özellikle kentlerde su tüketimini azaltmayı hedefleyen yeni bir dönemin kapısını araladı.

Bu gelişmelerin ışığında TMMOB Peyzaj Mimarları Odası Bursa Şubesi, 10 Aralık Çarşamba günü 13.00–17.00 saatleri arasında BAOB Ortak Salon’da geniş katılımlı bir panel düzenliyor. “Kurakçıl Peyzaj ve Su Yönetimi – Peyzaj Tabanlı Şehirler” temasıyla gerçekleştirilecek panelde akademisyenler, yerel yöneticiler ve uygulama uzmanları bir araya gelerek Bursa özelinde çözüm önerilerini tartışacak.

Zehra Çakır: “Kurakçıl peyzaj artık bir tercih değil, zorunluluk.”

Peyzaj Mimarları Odası Bursa Şube Başkanı Zehra Candan Çakır, kararnamenin yerinde bir adım olduğunu belirterek Türkiye’nin iklim değişikliğini giderek daha şiddetli yaşadığını vurguladı:

“Artık iklim krizinin tam içindeyiz. Yağış rejimi değişti, su kaynakları azalıyor. Bu nedenle kurakçıl peyzaj bir tercih değil, zorunluluk.”

Kurakçıl peyzajın yalnızca “bitki seçimi” veya “taş ağırlıklı uygulamalar” olarak algılanmasının yanlış olduğunu belirten Çakır, konunun bütüncül bir ekosistem yaklaşımı gerektirdiğinin altını çizdi.

Yeşil çatı uygulamaları, geçirgen yüzeyler, yağmur bahçeleri, suyun geri kazanımını sağlayacak altyapı çözümleri ve ekolojik planlamanın bu yaklaşımın parçaları olduğunu dile getirdi.

Yeşil koridorlar Bursa’nın iklim direncinin anahtarı

Çakır, şehirlerde ekolojik bütünlüğü sağlayan yeşil koridorların önemine de vurgu yaptı:

– Yeşil koridorların kuşlar, böcekler ve diğer canlılar için yaşam alanı oluşturduğunu,
– Kentsel ısı adası etkisini azalttığını,
– Mikroiklimi düzenleyerek kent dayanıklılığını artırdığını söyledi.

Bursa’nın vadiler, dere yatakları ve tarihsel yeşil akslara sahip bir şehir olduğunu hatırlatan Çakır:

“Bu koridorların güçlendirilmesi iklim direnci açısından hayati önem taşıyor.” dedi.

Ağaçlar: Kent silüetinin görünmez mimarları

Ağaçların kentsel kimlikteki etkisine de değinen Çakır, doğru ağaçlandırmanın yalnızca estetik değil, aynı zamanda işlevsel bir değer taşıdığını ifade etti:

• Rüzgâr yönlendirme

• Gölgeleme

• Mikroiklim düzenleme

• Ekolojik süreklilik

Yüksek su tüketen türler yerine kurakçıl, derin köklü ve bölge ekolojisine uygun ağaçların tercih edilmesinin sürdürülebilirlik açısından zorunlu olduğunu belirtti.

“Kurakçıl peyzaj taş ve birkaç bitkiden ibaret değildir”

Kamuoyunda kurakçıl peyzajın yanlış algılandığını söyleyen Çakır, şu ifadeleri kullandı:

“Kurakçıl peyzaj sadece 3–5 bitki dikip yanına taş koymak değildir. Yüzeylerin geçirgen olması, yağmur suyunun toprağa dönmesi, suyu geri dönüştüren sistemler kurulması gerekir.”

Bursa Çevre Düzeni Planı kapsamında bu doğrultuda görüş bildirdiklerini, özellikle geçirgen yüzeylerin yaygınlaştırılması konusunda hassasiyet taşıdıklarını dile getirdi.

Bitki seçiminde sık yapılan hatalar: “Her Akdeniz bitkisi Bursa’ya uygun değildir”

Çakır, iklim değişikliğinin bazı Akdeniz türlerinin Bursa’da yetişmesine olanak sağlasa da bunun “otomatik kullanım” anlamına gelmediğini söyledi:

“Antalya’da yetişen bir türün Bursa’da da yaşayacağını düşünmek cazip geliyor, ancak temel prensip kente özgü ekolojik yapıya uygun türlerdir.”

Sürdürülebilir çözümler üretirken bakım yükü düşük, yer altı sularını destekleyen, doğal dokuya uyumlu bitkilere odaklanılması gerektiğini belirtti.

Çim alanlarda kontrollü azaltma dönemi

Bursa’nın su bütçesindeki baskıyı hatırlatan Çakır, çim alanların kontrollü azaltılması gerektiğini açıkladı:

• Çeşitliliği artıran yeni karışımlar

• Yer örtücüler

• Su tasarruflu bitkiler

• Yer altı suyu besleyen ekolojik çözümler

Bu konularda yapılan Ar-Ge çalışmalarının umut verici olduğunu ifade etti.

Sanayi bölgeleri ve özel mülkiyetler de sürece dahil edilmeli

Kurakçıl peyzaj uygulamalarının yalnızca kamusal yeşil alanlarla sınırlı kalmaması gerektiğini belirten Çakır, şu uyarıda bulundu:

“Sanayi bölgeleri, geniş parsel içi peyzajlar ve özel mülkiyetlerin de bu dönüşüme dahil edilmesi gerekiyor.”

Belediyelerin çalışmalar yürüttüğünü, ancak sürecin çok başında olunduğunu söyleyen Çakır, önümüzdeki dönemde daha somut adımlar atılacağını belirtti.

Ayrıca Peyzaj Mimarları Odası olarak iklim değişikliği ve sürdürülebilirlik eğitimlerine başlayacaklarını duyurdu.

10 Aralık Paneli: Akademik kadro Bursa’da buluşuyor

TMMOB Peyzaj Mimarları Odası Bursa Şubesi tarafından düzenlenecek panelde birçok uzman isim yer alacak.

Moderasyon

• Prof. Dr. Murat Zencirkıran
  Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölüm Başkanı

Konuşmacılar

• Nazlı Yazgan – Bursa Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı / Şehir Plancısı

• Prof. Dr. Mustafa Var – Yıldız Teknik Üniversitesi / Peyzaj Mimarı

• Prof. Dr. Gül Sayan Atanur – Bursa Teknik Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Dekanı

• Dr. Öğr. Üyesi Volkan Müftüoğlu – Bursa Teknik Üniversitesi / Peyzaj Mimarı

• Dr. Ahmet Cemil Tepe – Peyzaj Mimarı

• Doç. Dr. Kamil Erken – Bursa Teknik Üniversitesi / Peyzaj Mimarı

Panelde yeşil altyapı, iklim uyum politikaları, yağmur suyu yönetimi, kent kimliği, biyoçeşitlilik, uygulama örnekleri ve Bursa’nın geleceği masaya yatırılacak.

“Bu konu yalnızca uzmanların değil, tüm kentin ortak sorumluluğudur”

Çakır, tüm Bursa halkını panele davet ederek sözlerini şöyle tamamladı:

“Kurakçıl peyzaj, hem su tasarrufu hem de iklim direnci açısından büyük bir fırsattır. Bu dönüşüm planlı, bilimsel ve yerel koşullara duyarlı politikalarla yürütüldüğü takdirde kentimiz için güçlü bir gelecek inşa edebiliriz.”